'अन्जीनेरी...- १'

अन्जीनेरी...किती  जवळ होतं यार घरापासून म्हणजे अगदी १ तासाच्या अंतरावर पण बघा इतकी वर्षे झालेत
पण कधी पार नाही करता आलं. ह्यावेळी पण नाही जमणार म्हणून आशा सोडून दिली होती. कारण सकाळचे 
११ वाजले  होते पण घरीच होतो   वाटलं होतं कि पोरं गेली असणार पुढे काल मी नाही म्हणालो म्हणून. काही 
अपरिहार्य  कारणे होती म्हणून नव्हतं जमणार,  मित्रांना पण पटलं होतं ते. पण  नाही हो ११वाजले तरी आले 
सगळे घरी. पण घरात मला बोलवायला यायची कुणाची हिम्मत होयीना (थोडं समजलंच असेल तुम्हाला ) मग
काय घरी थोडा वादविवाद, शाब्दिक चकमकी, थोडा शब्दांचा कोटी क्रम आणि शेवटी मी निघालो. :)

जरा पावसाचं वातावरण होतं,  आणि त्र्यंबकेश्वर कडे तर कायम पाऊस असतो हे पण आम्हाला माहित होतं  
स्त्याला लागलो. पावसाव्यतिरिक्त दुसरी काही अडचण वाटत नव्हती. सातपूरला  फेमस 'अंबिका' मध्ये 
नाश्तां पाणी केला. बरोबर वडा पाव घेतले. हरीने घरून भरपूर काही आणलच होतं. तिथे पोहोचण्यासाठीचा 
रस्ता बऱ्यापैकी होता. लवकरच डोंगराच्या पायथ्याशी पोहोचलो. पण पुढे थोडा कच्चा रस्ता दिसत होता 
म्हणून हळू हळू गाडी टाकली त्या रस्त्याने. फार लांब पर्यंत पोहोचून गेलो हो, म्हणजे अगदी अन्जीनेरीचा 
खरा डोंगर चालू होतो त्याच्या पायथ्याशी. पूर्वी गाड्या खाली लाऊन ह्या रस्त्याने चालत यावं लागायचं. चला 
थोडा तरी फायदा झाला. गाड्या लावल्या आणि लगेचच चढायीला सुरुवात केली. 

अन्जीनेरी- म्हणजे 'रामभक्त हनुमान' यांच जन्म स्थाण. लहानपणा  पासून खूप ऐकल होत यार ह्या जागे 
बद्दल, तिथे असलेल्या हनुमानाच्या पायाने बनलेल्या तलावाबद्दल. हि जागा जितकी  निसर्गरम्य  आहे 
तितकीच आपणासाठी पवित्र पण. आज ती बघण्याची इछ्या पूर्ण होणार होती.

सुरुवातीची वाट, सोपी वाटली. चांगल्या पायऱ्यांचा रस्ता होता. वर थोडं दूर पर्यंत जात असलेल्या दिसल्या. 

आजूबाजू भरपूर/भरगच्च हिरवी झाडे होती, म्हणून जास्त पुढच काही दिसत नव्हतं. अश्या वाटांवर चालत 
असतांना आपल्याला कायम कुतूहल वाटत असते कारण पुढे काय असणार याचा अंदाज करताच येत नाही. 
थोड्याच पुढे ती घनघोर जंगलासारखी वाट संपली आणि आता उजवी कडे मोठा डोंगर आणि डावी कडे दरी 
असा प्रवास चालू झाला.

वाट काहीच अवघड नव्हती. म्हणजे थोडी अरुंद होती  इतकच. खर तर आल्हाददायक वातावरणात वाट कशी 
सरते ते कळत नाही आणि सोबत सवंगडी असले  तर काही विचारनच नको. सगळे  खुश होतो. माकडांची
 चांगलीच साथ लाभली होती (खरोखरच्या :)). सगळीकडे पसरलेले होते ते, आणि अस वाटायचं कि सगळे 
आमच्या कडेच बघत आहेत. आमच्या मागून एक ७-८ जणांचा  गुजराती ग्रुप येत होता. त्यात काही लेडीज 
होत्या, एकीची पिशवी तिथे असलेल्या एका माकडाने जोरात हिसकवली.  ती बाई  इतकी घाबरली कि काय 
सांगू. चांगलीच जोरजोरात  रडायला लागली हो. बेशुद्ध  पडते कि काय  असं वाटत होतं सगळ्यांना (आणि 
त्यांच्यातलेच काही लोक दात काढत उभे होते). वर जायची योजना रद्द करावी असे सूर उमटायला लागले होते. 
असो. आम्हाला काय असं समजून आम्ही आमच मार्गक्रमण चालू ठेवलं. 

ती अरुंद पायवाट कापत, वर वर सरकत होतो आणि डाव्या बाजूला असलेल्या निसर्गाचा  होतो.  थोड  वर 
जाऊन आता उजवी कडे वळायचं होतं. त्या कोपऱ्यावर उभ राहून डावी कडे दरीच्या बाजूला असलेले  
अप्रतिम दृश्य  न्याहाळू लागलो. वातावरणात  चांगलाच  गारवा पसरलेला होता. दूर पर्यंत डोंगरांची रांग  
पसरलेली होती आणि त्यांच्या  पायथ्याशी घनदाट असे जंगल होते.  खाली छोट्या छोट्या टेकड्या दिसत 
होत्या हिरव्या  गवताने मढलेल्या. डोंगरांचे आभूषण हेच... हिरव्या  रंगांचे. किती आनंद होतो आपल्याला ते 
पाहून, हिऱ्या मानकाची चमक फारच फिकी वाटते ह्यांच्या समोर. तिथे वाहणारा वारा पण किती आनंदी  
वाटत होता, बेधुंध अश्वासारखा सगळी कडे पळत होता आणि हे हिरवे गवत त्याच्या तालावर नाचत होते 
समुद्रातल्या असंख्य नाजूक लाटांसारखे. दरीच्या पुढच्या बाजूला काळ्या रंगाचे उंच असे डोंगर होते, पावसाने 
त्यांच्या वरची सगळी  धूळ धुवून त्यांना त्यांचा खरा रंग प्राप्त करून दिला होता. वाटले हि का एक रम्य नगरी 
आहे?  म्हणजे  तसंच वाटत होतं. ते डोंगर  समोरून सुरु होऊन अर्ध वर्तुळाकार फिरून पुढे पर्यंत पोहोचलेले. 
थोडे  दिसत होते आणि त्यांचा थोडा भाग धुक्याने वेढलेला होता. ते धुकं सोडतच नव्हतं  त्या पर्वतांना. त्या 
गार मिठीतून ते  डोंगर मुद्दामून डोकं वर काढू पाहत आणि लगेचच धुक्याने त्याचा तो पण भाग व्यापून 
घ्यावा. असाच  खेळ चालू होता. कुठे एका काळ्या कुट्ट डोंगरावरून एक नाजूकसा धबधबा  कोसळतांना दिसत 
होता. जणू शुभ्र दुधाची धारच. आम्ही  भरपूर आस्वाद घेतला त्या दृश्याचा.

पुढे जात असतांना  आता उजवी कडे परत पायऱ्या लागल्या. काही व्यवस्थित दगडाने रचलेल्या होत्या आणि 
काही  सिमेंटच्या. थोडी  वळणे घेत त्या अगदी वर पर्यंत जात असलेल्या दिसल्या. खिंडीतल्या रस्त्या सारखा 
वाटत  होतं ते, म्हणजे दोन्ही बाजूला दगडी भिंती/कडे आणि मधून हि वाट. त्या पायऱ्यांवरून अगदीच स्वच्छ 
आणि थंड पावसाचे पाणी खाली वाहत होतं. त्या पाण्याबरोबर खेळत आणि फोटो काढत  पुढे चाललो होतो. 
खूप वेळ त्या पायऱ्या चढत होतो, चांगल्या स्थितीत होत्या सगळ्या म्हणून विशेष असे काही कष्ट नाही पडले 
त्यांना पार करण्यासाठी . वर जाता जाता ती खिंड जरा  निमुळती होत गेली. शेवटच्या टोकावर पोहोचलो 
आणि मग तिथून काढलेले हा फोटो. 

खिंड संपली. त्या खिंडीतून  चालतांना नक्कीच कोणत्या तरी विशेष ठिकानी चाललो आहोत अस वाटायला 
लागलं. त्या रम्यनगरीतून  निघून जणू काही स्वर्गात प्रवेश करत होतो असाच थोडा अनुभव आला. आता  डावी कडे वळालो आणि पुढच्या मार्गाला लागलो. पुढचा मार्ग थोडा सोपा वाटला कारण आता  दूर पर्यंत 
बघू शकत होतो. दूर म्हणजे इतकं पण दूर नाही कारण हलक्या पावसाच्या सरी कोसळत  होत्या आणि 
त्यातल्या त्यात धुकं पण चांगलच पसरलं होतं.

क्रमशः 

श्रीक्षेत्र बनेश्वर..

मागच्या महिन्यात एक दोन ठिकाणी गेलो होतो फिरायला पण यार लिहिणं होतंच नव्हतं. थोडं थोडं लिहून सेव करून ठेवलं होतं. आज भेटला वेळ. असो... आता पुढे प्रमुख लिखाणाकडे.

       

किती दिवस झालेत 'बनेश्वर' ला जाऊ म्हणत होतो आणि मागच्या महिन्यात ती संधी चालूनच आली. बनेश्वर काही दूर नाही पुण्यापासून ५०-५५ किमी असेल. वातावरण छान, आल्हाददायक होतं, आणि स्वच्छ निळ आकाश. पुण्यातून चालतांना आजू बाजूला मोठ मोठ्या इमातरी ह्या तुमच्या साथीदार असतात पण पुणे सोडलं रे सोडलं तुमचे साथीदार बनतात ते मोठ मोठे डोंगर. जे खूप लांब पर्यंत तुमची साथ सोडत नाहीत. बनेश्वर ला जाण्याचा रस्ता अगदी सरळ म्हणजे सातारा  हायवे ला लागायचं आणि नसरापूर फाट्यावरून उजवी कडे वळायचं. ३-४ किलोमीटर थोडं गावातून गेलं कि उजव्या बाजूला 'श्रीक्षेत्र बनेश्वर' ची कमान दिसेल. डाव्या बाजूला जो रस्ता जातो तो तुम्हाला 'राजगड' कडे घेऊन जायील, म्हणजे बनेश्वर पासून ३५-१ किमी असेल. 

वाट कशी सरली काहीच कळलंच नाही आणि पोहोचताच जोरात पाऊस सुरु  झाला. ह्या वर्षी किती पाऊस झाला ते तर सगळ्यांनाच माहित आहे. मग वाटलं परत ह्या ऋतूत असा चान्स नाही भेटणार, कारण परत हा पाऊस दिसतो न दिसतो घ्यावं भिजून. तसंच पोहोचलो मंदिराजवळ. चारही बाजूनी हिरव्या झाडांनी वेढलेलं होतं ते. तिथे पोहोचता पोहोचता 'बनेश्वर' नावाचा अर्थ समजू लागला, जाणवू लागला. 

मंदिराच्या आत जायला निघालो. काही पायऱ्या खाली उतरलो  कि समोर अवतरते ते अगदी पिवळ धमक शिव मंदिर, जसं काही ताज्या पिवळ्या हळदीचा लेप आताच दिलाय. हे मंदिर शिवगंगा ह्या नदीजवळ वसलेलं आहे. पेशव्यांच्या काळात सगळी बांधणी वगैरे झाली. पेशव्यांची अशी इच्छा होती कि शहरापासून जरा दूर पवित्र भगवद दर्शन आणि निसर्गाच्या सान्निध्यात शांतता पण लाभावी अशी एक जागा असावी. त्यातूनच मग हे बनेश्वर अवतरले. मंदिरा समोर दोन छोटे तळे होते, मोठ्या हौदा सारखे. त्यात मासे आणि कासव होते. त्यात असलेल्या पाण्याची व्यवस्था फारच विशिष्ठ होती, इतकं पाणी येत त्यात पण कुठे जाते ते कळणार नाही.  आजू बाजूला काही छोटे छोटे मंदिर होते. मंदिरात गेलो दर्शन घेतलं. इथले शिवलिंग जरा वेगळे आहे असे म्हणतात. त्यात एका मोठ्या शिवलिंगात छोट्या छोट्या शिवलिंग आहेत. काही ठराविक वेळीच ते वरच शिवलिंग  बाजूला करतात आणि आतल्या लिंगांची पूजा होते. 

छान पैकी दर्शन झाले आणि मग निघालो मागच्या बाजूला जिथे धबधबा होता. झाडांमधून छान रस्ता बनवलेला होता नदीकडे जाण्यासाठी. त्या वाटेवर भरगच्च झाडे होती पण अतिशय सुरेख मांडणी केलेली. नियोजन खरच छान होतं. १०-१५ मिनिट चाललो आणि नदी किनाऱ्यावर येऊन पोहोचलो. भरपूर पाऊस पडून गेलेला दिसला म्हणून सगळी कडे चिखलच चिखल दिसत होता. नदी पात्रात जाण्यासाठी १५-२० फुट खाली उतरून जावं लागणार होतं. भरपूर लोक तिथे वरच उभे असलेले दिसले. कारण माझ्या समोरच २-३ जन खाली उतरतांना धपकले होते. कुणी हिम्मत करत नव्हतं. पण वाटलं कि इतक्या दूर आलो आहे आणि मग इथूनच परत जाणं मनाला न पटणारं होतं. केली हिम्मत कशी तरी हळू हळू, झाडांना पकडत उतरलो खाली. छोटासाच रस्ता होता हो तो फक्त चिखलामुळे  जरा अवघड वाटत होता बाकी काही अवघड नव्हतं. असो. पोहोचलो एकदाचं नदीत.       

  

मागच्या वेळी जेव्हा इथे आलो होतो, तेव्हा पाणी फारच कमी होतं, त्या मुळे पाण्यात पाय टाकून बसण्याची इच्छा पुरे पूर पूर्ण करून घेतली होती. आता पाणी फारच जास्त होतं हो, चांगलंच जोरात वाहत होतं ते. आता जर का हिम्मत केली तर एखाद्या तृणा सारख मला वाहत घेऊन गेला असता तो प्रवाह असे स्पष्ट संकेत होते. म्हणून वाहतं पाणी सोडून जो काही रिकामा खडक होता त्यावर उभा राहून निसर्गाचा आनंद घेऊ लागलो. फारच कमी लोक होते खाली बहुतेक वर सांगितलेल्या कारणामुळे. धबधबा तसा छोटासाच होता पण पाणी जास्त असल्याने त्याने आकार वाढवला होता. उजवी  कडे बघितलं  तर हि नदी जंगलातून  रस्ता काढत येत असलेली दिसते. नदीच्या मार्गात खडक पण भरपूर होते, मधूनच ते नदीच्या पाण्यातून वर डोकावतांना दिसायचे आणि कधी कधी ते पाणी त्यांना परत पाण्यात बुडवून टाकायचे. मग हि नदी डावी कडे ह्या धबधब्या तून  कोसळून  पुढे मार्गक्रमण  करत असतांना दिसते. 

       

अप्रतिम निसर्गाचा आस्वाद घेत उभे होतो आम्ही. आणि त्यातल्या त्यात हा जोरात वाहत असणाऱ्या पाण्याचा आवाज.  पाण्याचा खळ खळ आवाज किती मस्त वाटतो आपल्याला, भलेही तो आवाज छोटेखानी झऱ्याचा असो किव्वा उंचा वरून कोसळणाऱ्या धबधब्याचा. मन प्रसन्न होणार म्हणजे होणारच. आजू बाजूचा निसर्ग पण त्या धबधब्याच्या सुंदरतेत भर घालत होता. समोरच्या बाजूला, म्हणजे नदीच्या दुसऱ्या बाजूला छोटे छोटे डोंगर होते अगदी हिरवे गर्द. काय नजरा होता यार, दिल खुश. खूप वेळ गेला यात, म्हणजे हरवल्यावर वेळ कसा जातो ते जसं कळत नाही तसा वेळ गेला :) भारी भारी पोज मध्ये फोटो काढून घेतले आणि हि हिरवी आठवण मनात साठवून परतीच्या मार्गास लागलो.  

खरच 'बनेश्वर' हे त्याच नाव सार्थक करून दाखवतं अगदी तुम्ही मंदिराच्या परिसरात आगमन करतात त्या क्षणा पासूनच. एक दिवसाच्या फिरस्ती साठी अगदी छान जागा आहे, पावसाळ्यात/ हिवाळ्यात एकदा तरी भेट द्यावी अशी.